Küresel iklim değişikliğinin bal arıları üzerindeki tesirlerine ait çalışmalar yapan Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Ziraî Biyoteknoloji Kısmı Öğretim Üyesi Dr. İhtilal Oskay, AA muhabirine, son devirde dünya genelinde iklim değişiklikleri yaşandığını, bunun da bilhassa bitkilerle münasebeti olan canlı çeşitlerini olumsuz etkilediğini belirtti.
İklim değişikliğinden etkilenen canlıların başında bal arılarının geldiğini anlatan Oskay, bu nedenle koloni kayıpları yaşandığını söz etti.
Oskay, bal arılarının hava sıcaklığı 14 derecenin altına düştüğünde sıcaklığı stabil tutmak için termoregülasyon (Vücut sıcaklığını belli sonlar içinde tutma) sistemleriyle kovanın içerisinde “kış salkımı” (Arıların kışın kovan içerisinde bir küme halinde çerçevelerin orta yerinde toplanması) oluşturduğunu anlattı.
Kış salkımının ortasında sıcaklığı 35 derecede tutabilmek için soba vazifesi gören arıların bulunduğunu aktaran Oskay, bu arıların kanat kaslarını titreştirerek ısı ürettiklerini belirtti.
– “Ergin arıların yaşaması ve yavru arıların gelişimi için sıcaklık hayati değer taşıyor”
Salkımın merkezinde ısınan arıların dışarıya gerçek, dış kısımda üşüyen arıların ise merkeze gerçek hareket ettiğini tabir eden Oskay, şöyle devam etti:
“Salkımın dışına gerçek sıcaklık 20 dereceye kadar düşebiliyor. Lakin daha aşağı düşmüyor. Zira 14 derecenin altında bal arılarının uçuş kasları paralize oluyor. Bunu engellemek için dışarıda hava sıcaklığı kaç derece olursa olsun, salkımın ortasındaki sıcaklığın 35 derece olması gerekiyor. Ergin arıların yaşaması ve yavru arıların gelişimi için sıcaklık hayati kıymet taşıyor. Kışın ortasında hava sıcaklıklarının apansız yükselmesiyle bal arıları kış salkımını bozarak yiyecek arama ve yavru yapma faaliyetine başlıyor. Vaktinden evvel uçuş yapmaları ömür müddetlerinin kısalmasına neden oluyor. Yavrulama faaliyetine geçmeleri de gerisinden gelen soğuk havada yavrulu alanları ısıtamamaları nedeniyle hastalıklara ve koloni kayıplarına yol açıyor. Yaşadığımız bahar havasının gerisinden yeniden bir soğuk dalgası gelirse sıcaklık idaresi daha sıkıntı hale gelebilir. Zira arılar artık hem yaşlanmış, hem de içeride bulunan yiyecek stokları azalmış olacak. Son yıllarda bilhassa bu gerçekleşiyor. Kışın ortasında sıcaklıkların birden yükselmesi, arıların bu sıcaklık istikrarını sağlamasını da zorlaştırıyor.”
“ANİ SICAKLIK DEĞİŞİKLİKLERİ HASTA EDİYOR”
Oskay, sıcaklık değişimleriyle arıların hastalıklara daha kolay yakalandığını söz etti.
İklim değişikliğinde arıların kış salkımını bozup yavru sayılarını daha erken devirde artırabildiğini vurgulayan Oskay, “Arkasından gelen soğuk hava nedeniyle yavrular hastalanıyor. Ani sıcaklık değişimleri nedeniyle kolonide kuluçkalık alanlarda yaşayan yavru arılarda Amerikan yavru çürüklüğü ve Avrupa yavru çürüklüğü üzere hastalıklar ortaya çıkıyor. Bunlar da kolonilerdeki arıların ölmesine neden oluyor.” diye konuştu.
Oskay, arı sandıklarında bulunan fazla ya da boş çerçevelerin bulunduğu yerden alınarak, arıların birbirlerine daha fazla yaklaşmalarının sağlanması, koloni bakımının aksatılmadan yapılması ve yiyecek depolarının denetim edilmesi gerektiğini tabir etti.
Kayı Mahallesi’nde arıcılık yapan 74 yaşındaki Şükrü Otman da hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde olması nedeniyle arıların sandıktan çıktığını tabir etti.
Arının 40 günlük ömrü olduğunu aktaran Otman, “Sandıktan çıkan arının yavru zinciri bozuluyor. Vitamin destekleri yaparak arının ömrünü uzatmaya çalışıyoruz.” dedi. AA
Kaynak: Sözcü