Trabzon Tabiat Varlıklarını Müdafaa Bölge Konseyi, doğal SİT statülerinin tekrar kıymetlendirilmesi emeliyle yaptırılan, dört mevsime dayalı Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma raporu sonucu Tonya İlçesi Kadıralak Yaylası’nın 3. derece doğal SİT alanı olan statüsünde değişikliğe yaptı. Değişikliğe nazaran yaylanın müdafaa sonları daha da genişletilirken, bir kısmı ‘Nitelikli Doğal Müdafaa Alanı’ bir kısmı de ‘Sürdürülebilir Muhafaza ve Denetimli Kullanım’ alanı olarak toplam 785 hektar olan tescil edildi.
Yapılan bu değişikliğin, Bern Sözleşmesi’ne ters olduğunu, yaylada ki bitki çeşitlerine, doğal yaşama ziyan vereceğini ve yapılaşmanın artacağını ileri süren bölge halkı ve çevreciler statü değişikliğinin iptali için 2017 yılında Trabzon Yönetim Mahkemesi’ne dava açtı. Lakin mahkeme davayı reddedince çevreciler Samsun Bölge Yönetim Mahkemesi’ne başvurdu.
(FOTO: DHA)
KARAR İPTAL EDİLDİ
Samsun Bölge Yönetim Mahkemesi 2. Yönetim Dava Dairesi red kararını bozarak, etraf, ziraat ve orman mühendisi ile peyzaj mimarı, zoolog, biyolog ve botanik uzmanlarından oluşan eksper heyeti kurulmasına ve keşfi yapılarak, yaylanın ‘sürdürülebilir müdafaa ve denetimli kullanım’ alanı özelliği taşıyıp, taşımadığının tespit edilmesi istedi.
Eksper heyeti tarafından hazırlanan raporu dikkate alan Samsun Bölge Yönetim Mahkemesi, Trabzon Tabiat Varlıklarını Müdafaa Bölge Komisyonu’nun, Kadıralak Yaylası’nın ‘3. derece doğal sit alanı’ olan statüsünün ‘sürdürülebilir muhafaza ve denetimli kullanım’ alanı olarak değiştirilmesi tarafındaki kararını iptal etti.
(FOTO: DHA)
“144 KRİTİK FLORA ÇEŞİDİ VAR”
Mahkeme kararında, doğal sit alanı içinde 144 kritik flora çeşidi belirlendiğini bunlardan, 37 cinsin global ölçekte değerli derecede tehlike kategorisi kapsamında yer aldığını, yaylada bulunan mavi yıldız çiçeğinin de tehlike kategorisinde bulunan ve muhafaza altına alınan endemik cinslerden birisi olduğunu, 33 göğüslü cinsinden 3 adedinin kritik tıp olduğunu belirtti.
“KRİTİK TİPLER İÇİN ÜREME VE ÖMÜR ALANI”
Yayladaki yerleşim alanlarının dışında kalan yerlerin kritik cinsler için üreme ve ömür alanı olduğuna vurgulayan mahkeme, “Oluşturduğu bölgesel, ulusal yahut dünya ölçeğinde harikulâde ekosistemleri, tipleri bulundurduğu, jeolojik, jeomorfolojik özelliklerinin korunduğu, genel olarak insan tesiri olmadan meydana geldiği, insan faaliyetleri sonucu bozulma yahut tahrip olma riskinin yüksek olduğu, doğal süreçler yahut vakitle hudutlu müdahalelerle dönüşebilme kabiliyetine sahip olduğu, korunacak maksat çeşit yahut tiplerin üreme alanlarını ihtiva ettiği, münasebetiyle kesin korunacak hassas alanlara ait ayırt edici kriterlerden birkaçını içerdiği göz önüne alındığında, Kadıralak Yaylası’nın yerleşim alanlarını içine alan ve ormanlık alanın dışında kalan bölgelerin ‘sürdürülebilir ve denetimli kullanım alanı’ olarak, ormanı kapsayan alanların ise ‘nitelikli müdafaa alanı’olarak belirlenmesine ait süreçte hukuka uygunluk bulunmamaktadır” tabirlerine yer verdi.
KADIRALAK YAYLASI
Kadıralak Yaylası, Trabzon’un Tonya ilçesinde bulunan bu yayla ilçe merkezine 9 kilometre uzaklıkta ve deniz düzeyinden bin 300 metre yüksekliktedir. Yayla ‘mavi yıldız’ çiçekleri ile meşhurdur. Her yıl nisan ayında açılan bu çiçekler Memleketler arası Bern Kontratı gereği müdafaa altına alınmıştır.
Kaynak: Sözcü