Pandemiyle birlikte virüse yakalanma dehşetinden toplumsal izolasyona kadar birçok olumsuzluk gerilim yükümüzü de artırdı. Klinik Psikolog Yekta Korkmaz’a yaş kümelerine nazaran adım adım gerilimle baş etme ve psikolojiyi sağlıklı tutma yollarını sordum… İşte açıklamaları…
ÇOCUKLAR
Pandemi sürecinin uzaması çocuklarda derslere odaklanamama, arkadaşlarıyla görüşemedikleri ve dışarıdaki hayatlarını çok kısıtlı yaşadıkları için öfke ve mutsuzluk çok sık görülmektedir. Bu noktada çocukların rutinleri korumak çok değerlidir. Meskende onlar için okuldaymış üzere ders nizamı oluşturmak, uyku saatlerini tenefüs ortalarını hatta kıyafetlerini okul rutinini hissedecekleri halde düzenlemek değerlidir. Ekran müddetlerini ders dışındaki vakitlerde sıfırlamak çok değerlidir. Bu nedenle çocuklarla birlikte oyunları oynayıp, keyifli vakit geçirmeleri sağlanabilir. Ayrıyeten pandemi şartlarına uygun halde akranlarıyla bir ortada olabilecekleri alanlar oluşturmak toplumsal gelişimleri ve duygusal denetim sağlamaları için değerlidir.
Yekta Korkmaz
GENÇLER
Kuşkusuz bu süreçten en çok etkilenen kümelerden biri bilhassa üniversite ve lise giriş imtihanlarına hazırlanan gençler oldu. Bu süreçteki öğrencilerde daha fazla gerilim, imtihan korkusu, ümitsizlik, öfke üzere çeşitli hisler çok sık görülebilir. Hasebiyle ebeveynlerin onların hislerini anlamaları; onlara takviye olmaları, daima ders çalışmaları konusunda öğütler vermek yerine hangi mevzuda zorlandıklarını ve neye gereksinimleri olduğunu fark etmeleri değerlidir. Çocuklara kesinlikle düzgün hissedeceği alanlar oluşturmak; telaşlarını denetim altına almaları için gerilime çok uygun gelen fizikî idmanın müziğin, sanatın güzelleştirici gücünü kullanmalılar. İmtihan korkusunun yüksek olduğu çocuklarda vakit kaybetmeden uzman dayanağı almalarını sağlamak epey değerlidir.
YETİŞKİNLER
Bu süreçte yetişkinlerin de çalışma müddetleri ve formları çok fazla değişti. Bilhassa çocuk sahibi olan şahıslar için hem online çalışma hem de çocuğun online eğitim süreçlerini düzenlemek ve konutun gereksinimleriyle ilgilenmek önemli yorgunluk ve tükenmişlik hissi oluşturmaktadır. Bu noktada yapılabiliyorsa kesinlikle mesai saatlerinin düzenlenmesi kıymetlidir. Yeniden; müzik dinlemek, dans etmek, fotoğraf yapmak, istediğimiz ve ertelediğimiz sinemaları izlemek, arkadaşlarımızla kitap kulübü oluşturmak kendimizi yeterli ve üretken hissettirecektir. Fizikî egzersizlerimize yoga, pilates, yürüyüş, müzikle antrenman zumba üzere bütün olumsuz hisleri atacağımız aktiviteler katabiliriz.
65 YAŞ ÜSTÜ
Pandeminin başından bu yana 65 yaş üstü küme önemli kısıtlamalara ve felaket senaryolarına maruz kaldı. Bu sürecin ileri yaş kümesi üzerindeki tesirlerinde ümitsizlik, kaygı, gerilim, dikkat dağınıklığı üzere sonuçları gözlenmiştir. Bilhassa önemli risk kümesinde oldukları için sevdiklerinden uzun mühlet uzak kalmak, torunlarını, çocuklarını uzun mühlet görememek ve dışarıya çıkma kısıtlamalarının yüksek olması onları duygusal manada epeyce etkilemiştir. Bu süreçteki duygusal yük var olan hastalıkların artması için risk oluştururken; bellek ve dikkat performanslarında da zorlanmalara neden olmuştur. Her gün kısa yürüyüşler yapmak, ekran müddetlerini azaltmak, küçük hobilerle uğraşmak salgının olumsuz tesirleri azaltır.
Kaynak: Sözcü