Koç Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi olarak vazife yapan Türk Hemşireler Derneği Genel Lideri Prof. Dr. Sevilay Şenol Çelik’e pandeminin gölgesinde geçen Hemşireler Haftası’nda son durumu ve hemşirelerin neler yaşadığını sorduk. Alandan edindiği tüm bilgileri ve binlerce hemşirenin sesi olarak konuşan Çelik şu bilgileri paylaştı:
“Şu anda meslektaşlarımız çok iş temposu altında, fazla mesai ve uzun çalışma saatleri ile çalışmaya devam ediyor. Hayli yorgunlar, tükendiler. Bizi en çok tüketen de sesimizin duyulmayışı, duyulan sese duyarsız, kayıtsız kalınış oldu.”
Prof. Dr. Sevilay Şenol: Bedelimiz bilinmiyor
Türk Hemşireler Derneği Lideri Prof. Dr. Şenol, çarpıcı dataları gözler önüne serdi. Binlerce hemşirenin sesi olarak konuşan Prof. Dr. Sevilay Şenol, gerekli bedeli görmemekten yana dertli…
BİN ŞAHSA 2 HEMŞİRE DÜŞÜYOR
“Türkiye’de yaklaşık 1 milyon 60 bin sağlık işçisi bulunuyor. Bunun yaklaşık 218 bine yakını hemşireler. Sayı kâfi değil. Zira birçok gelişmiş ülkede 1000 şahsa düşen hemşire sayısı 8-10 ortasında değişirken ülkemizde bu oran yalnızca 2. Hemşire açığı sıkça lisana getirilse de atama bekleyen hemşire hala 100 bini buluyor. Pandemi de ağır bakım üniteleri açılıyor, hasta sayıları artıyor lakin hastalara 24 saat birebir bakım veren hemşire sayısı değişmiyor.
HEMŞİRELERİN 10 ANA SORUNU
“Sağlığı korumak yerine hastaneler yapmanın ve hemşireleri hastanelere kapatmanın sonuçlarını bugün yüksek bulaş oranı, dolu hastaneler ve ağır bakımlar olarak yaşıyoruz” diyen Sevilay Şenol Çelik Türk Hemşireler Derneği’nin alanda çalışan hemşirelerin problemlerini 10 başlıkta şöyle sıraladı:
– Ülke şartlarına nazaran en fazla 12 saat çalışmamız gerekirken 16- 24 saat üzere uzun mesailerde çalıştırıldık hala çalıştırılıyoruz.
– Hemşire başına düşen hasta sayısı çok yüksek. 3. basamak ağır bakım ünitelerinde bir hemşire 1 ya da 2 hasta bakması gerekirken, bizler 6-10 hastaya bakmak zorunda kaldı.
– Ağır bakım tecrübesi ve eğitimi olmayan hemşireler, eğitim verilmeden ağır bakım ünitelerinde çalıştırıldı.
– Yeni işe başlayan hemşireler, ağır bilgi, marifet gerektiren ağır bakım ünitelerinde çalıştırıldı.
– Hemşire ucuz sağlık insan gücü olarak görülmeye devam ediyor.
– Yöneticiler tarafından mobinge maruz kaldık.
– Hakim sendikaya ya da idareye yakın sağlık çalışanları kayrıldı.
– Kronik hastalığı olan meslektaşlarımız, Covid-19 ağır bakım ünitelerinde ve servislerinde çalıştırıldı. Covid-19 belirtileri varken çalışmak zorunda bırakıldık.
– PCR testi olumlu çıkmasına karşın idare tarafından bilgi verilmedi ya da nöbetini bitir sonra karantinaya alırsın kendini dendi.
– Öncelikle hayat hakkımızı korumakta zorlanıyoruz. Çok çalışma temposu, iş hayatımızdaki virüsle daima maruziyet nedeniyle tekrar tekrar enfekte olan meslektaşlarımız var.
Talepleri neler?
1 – Gözetici sağlık hizmetlerine yatırımın artırılması.
2 – Milletlerarası standartlara uygun çalışma şart ve ortamlarının ve sağlık sistemlerinin pandemi üzere harika durumlara hazır olması.
3 – Toplumun sağlık muhtaçlıklarını karşılayacak yeterliliklere sahip kâfi sayıda hemşire işgücünün sağlanması.
4 – Hemşirelerin vazife yetki ve sorumluluklarını, hemşire olmayan sağlık çalışanlarına açan uygulamaların bir an evvel sonlandırılması.
5 – Hemşirelerin hemşirelik yasa ve yönetmelikleri doğrultusunda çalışması.
6 – Çalışma ortamlarının baskı ve şiddetten hemen arındırılması.
7 – Özlük hakları düzenlemelerinin gerçekleştirilmesi.
8 – Covid-19’un illiyet bağı aranmadan meslek hastalığı, Covid-19 nedeniyle ömrünü yitiren sağlık çalışanlarının şehit kabul edilmesi.
9 – İş garantisiz 4/B ve 4/C çalışma takımlarının, 4/A kapsamına alınması.
10 – Hemşirelik eğitiminin güzelleştirilmesine yönelik yatırımlar yapılması.
AMANSIZ BİR UĞRAŞ VERİYORLAR
Sabah erken saatlerde hastaneye gelen hemşireler öncelikle olarak giyinme odalarına giderek maske, tulum, gözlük ve daha birçok kollayıcı ekipmanlarını giyiyorlar. Coronavirüs hastalarının olduğu odaları gezerek, her gün rutin olarak hastaların ateş, nabız ve öbür denetimlerini yapıyorlar. Hemşireler coronavirüse karşı amansız bir gayret veriyor. Öte yandan virüsün ailelerine temas yolu ile bulaşma riskine karşılık hadisenin görüldüğü birinci günden bu yana ailelerinden uzak kalmaya da çalışan sağlık kahramanları bu süreçte fizikî yorgunluğun yanı sıra ruhsal olarak da yıpranıyor.
Canan Güngör (50) Konya Kent Hastanesi’nde hemşire.
İKİ DEFA ÜST ÜSTE CORONAYA YAKALANDIM
Birinci vakitler büyük belirsizlik vardı. En çok aileme bulaşmasından korktum. Eşim ve oğlum memlekete gittiler. 6 ay evvel iki kere üst üste coronaya yakalandım. Sırt ağrısından bağırarak ağladığımı unutamıyorum. 7/24 hastalarla birlikteyiz fakat görmezden gelinip yok sayılıyoruz. İş bırakma hür olsa birden fazla hemşire iş bırakacak duruma geldi. Soğutuluyorlar. Taban fiyat 2 bin 825 lira. Lisans mezunu yeni işe başlayan bir hemşirenin maaşı 2 bin 826 lira. Ortada 1 lira var. Benim meslekte 23. yılım. Doktora yapıyorum benim maaşım 3 bin 400 lira. Sağlık Bakanımıza hemşireler ve Covid 19′ un meslek hastalığı olarak kabul edilmesini soruyorlar. “Bu bizim vazife alanımız içinde değil” diyor. Kime soralım. Tarım bakanı mı bilecek?
İbrahim Baykal (32) evli 3 çocuklu. Kırşehir Eğitim Araştırma Hastanesi’nde misyon yapıyor.
Aileme merdivenden el sallıyordum
Pandemiden birinci hadiseler gelmeye başladığında 2 ay meskene gitmedim öğretmenevinde kaldım. Çocuklarım yaşlı anne ve babam da vardı. Küçük çocuğun baba demeyi yeni öğrenmişti emeklemesini göremedim. Süreç çok zordu. Haftanın muhakkak zamanlarında ailemin yaşadığı apartmana gidip merdiven boşluğundan birbirimizi bakıyorduk. 2 defa corona geçirdim. Anne babam hastanede yattı. Hala gerekli kıymeti gördüğümüzü düşünmüyorum. Şartlarımızda kalıcı düzgünleşme istiyoruz.
En yakınlarımız onlara emanet
Ağır bakımda ya da olağan odada tedavi gören coronavirüs hastaları aileleriyle görüşemiyor. Tek gördükleri şahıslar tedavilerini ve bakımlarını üstlenen hemşire ve doktorları. Büyük fedakarlıkla çalışan hemşireler ziyaretçi yasağı olduğu için hastaları yakınlarıyla telefonlardan imajlı görüştürerek moral veriyor.
Kaynak: Sözcü